DELEN

Wat voor de wereld dwaas is, heeft God uitverkoren om de wijzen te beschamen; wat voor de wereld zwak is, heeft God uitverkoren, om het sterke te beschamen; wat voor de wereld van geringe afkomst is en onbeduidend, heeft God uitverkoren; wat niets is om teniet te doen wat iets is, opdat tegenover God geen mens zou roemen op zichzelf. (De woorden van Paulus in zijn eerste brief aan de Korintiërs 1: 27-28)

Paulus is tegenwoordig een omstreden figuur. Zijn teksten hebben de christelijke gemeenschap gedefinieerd op een manier die ver af ligt van wat we tegenwoordig in het evangelie (denken te) lezen. Is elk individu een onbeduidend onderdeel van het geheel? Volgens Paulus is het zelfs, hoe onbeduidender het individu hoe sterker de gemeenschap die verderop in de brief wordt beschreven als het lichaam van Christus en dus van God. Deze woorden gaven indertijd hoop aan de christenen die in de marge van de maatschappij leefden en op veel plaatsen zelfs vervolgd werden. Tegenwoordig worden ze misbruikt door de gevestigde orde die zich, ondanks hun macht en aanzien, uitverkoren voelt.

VERENIGDE STATEN VERSUS CHINA

Er is veel op af te dingen, maar Paulus raakt hier wel aan een actuele vraag: Wat is er belangrijker, het individu of de gemeenschap? Het antwoord op die vraag is bepalend voor de manier waarop we als maatschappij functioneren. Waar de nadruk op individuele vrijheden ligt, leidt dit tot een maatschappij als in de Verenigde Staten, waar de gemeenschap soms wordt opgeofferd voor het individueel belang. Waar de nadruk op ieders verantwoordelijkheid aan de gemeenschap ligt, leidt dit tot een maatschappij als in China, waar het individu soms worden opgeofferd voor het gemeenschappelijk belang.

De Amerikaanse mentaliteit heeft hen veel welvaart gebracht, dat moet duidelijk zijn. Echter, nu we onder druk van de klimaatverandering gaan inzien dat economische groei en welvaart niet meer alleenzaligmakend zijn, kunnen we er niet omheen dat individuele vrijheid en democratie de broodnodige actie tegen milieuvervuiling in de in de weg staan. Toen Ward en ik vier jaar geleden in Beijing waren, zagen we daar uitsluitend elektrische brommertjes, terwijl we hier in Nederland nog altijd bij het stoplicht staan te wachten in de stank van tweetaktmotoren. En het hogesnelheidsnet in China breidt zich ongekend snel uit. Daar kunnen we in Europa niet aan tippen.

RECHT VERSUS PLICHT

In de universele rechten van de mens staat dat ik evenveel recht heb op leven, vrijheid en veiligheid als jij en jij en jij … Aan de andere kant betekent dat ook dat mijn ruimte begrenst wordt door de ruimte van jou en al die anderen om ons heen. Eigenlijk zou je naast de universele rechten van de mens ook de universele plichten van de mens moeten vastleggen. Zeker nu we weten dat we allemaal veel meer ruimte innemen dan er is, zodat we interen op het minder rijke deel van de wereld en op de toekomst. We zullen een manier moeten vinden om onze aarde op een of andere manier eerlijk te delen.  Daar is creativiteit voor nodig en soms ook een vorm van acceptatie.

DELEN

Als je zo dicht op elkaar leeft als wij doen, dan port er wel eens een elleboog in je zij. In Amerika mag iedereen porren zoveel hij wil, want niemand mag een ander in de vrijheid van armbeweging beperken. In China houdt men de armen stijf langs het lijf, zodat je zelfs op de drukste plekken langs elkaar heen kan lopen zonder elkaar te raken. Maar er moet toch een middenweg zijn tussen die twee. Dat je je armen leert bewegen op een manier dat je niemand raakt en als je dan toch iemand raakt, dat je dan sorry zegt en hem overeind trekt als hij gevallen is. En wie weet kunnen we dan samen verder. Arm in arm in arm …


ONZE RUIMTE DELEN, JA! MAAR NIET MET …

Rome, 70 n.C.

Hun martelaarschap is zelfverkozen. Het is die geschifte Jood, Saulus of Paulus of hoe die ook heet, die met zijn verhalen de mensen aanzet tot een martelaarsdood in de naam van een misdadiger uit Palestina. Ze zijn geschift en een gevaar voor onze orde.

Roermond, 1630

Ze geven het zelf toe! Ze slapen met de duivel wat hen duivelse krachten geeft. Bezeten! We slaan het kwaad eruit. En als er daarbij spaanders vallen? Sjwa! Wat is er belangrijker in het perspectief van de eeuwigheid, lichaam of ziel?

Louisiana, 1850

Dit is Gods orde der dingen. Je kunt er de Bijbel op nalezen. En dat ik een zweep gebruik … Dat doe ik bij mijn paard ook. Soms moet je laten weten wie de baas is. Dat is in aller belang.

Den Haag, 1883

Mevrouw Jacobs, u moet begrijpen dat het hier gaat om de geest van de wet. Het kan toch niet zijn dat vrouwen met al hun hysterie en nijd de rechtsorde gaan bepalen? Nee, ik kan niet anders dan te stemmen voor deze grondwetswijziging die vrouwen expliciet van het stemrecht uitsluit, hoezeer ik u ook hoogacht.

Chicago, 1908

Het meel is veel te duur voor deze sloebers, dus meng ik zaagsel door hun brood. Alles beter dan de lege maag die ze in Europa hadden. Zonder mij zouden ze creperen. Maar een klein beetje dankbaarheid is al teveel gevraagd. Als je ze een vinger geeft, willen ze je hele hand.

Berlijn, 1938

Het zijn parasieten die overal onder alle volkeren leven en zich vermenigvuldigen ten koste van de natuurlijke orde. We moeten hen dwingen de schade te herstellen, maar uiteindelijk zoeken we naar een definitieve Entlösung. Die zal niet zachtzinnig zijn. Zachte heelmeesters maken stinkende wonden!

 Jylland, 2005

Ik heb recht om mijn mening over de Islam te verkondigen en als anderen daar de humor niet van inzien, dan is dat hun probleem.

Los Angeles, 2012

Zou ik mijn kind moeten laten inspuiten met gif? Het moet zijn eigen immuunsysteem opbouwen. Dat is de natuurlijke manier en als we dat met chemicaliën in de war sturen dan raakt het systeem vast. Dat heet autisme en dat wens ik geen enkel kind toe.

 NRC, 2020

Waarom staat de krant tegenwoordig vol met verhalen over vegetarisch en zelfs veganistisch eten? Over vliegschaamte en … Ik eet nog maar twee keer in de week vlees en daar geniet ik van. Lekker, met een glaasje wijn en ik ga maar eens in de twee jaar op vliegvakantie. Willen ze me dat ook nog afpakken?

Dit soort redenaties noemt men in de psychologie opheffen van dissonanten. Iedereen doet het in meer of mindere mate. Maar wat als ik de dissonant in jouw leven ben?


AANVULLINGEN

Van Claartje – 15 februari 2020:

NRC, 2020

Wat betreft klimaatverandering, er zijn helaas nog teveel mensen die de noodzaak ontkennen om daar gezamenlijk alles tegen te doen.
(Daarom ben ik zo blij met iemand als Greta Thunberg).
Wat ik afgelopen weken hoorde; “we maken het ons gemakkelijk en pakken voor een paar dagen het vliegtuig naar Berlijn/Zürich/Milaan…” En dat hoor je dan van universitair opgeleide mensen die links stemmen…

Begin jaren ’90 was je al in 2 uur van Madrid in Sevilla, per trein. (Afstand 400 km)
Nu weet ik niet wat er mogelijk met veiligheid te maken heeft? Kan me voorstellen dat 300 km per uur in een dun bevolkt gebied veiliger is dan in Nederland.

Als iemand met vliegangst heb ik makkelijk praten maar als je met de trein vanuit Lille in amper een uur in Parijs bent, waarom dan in godsnaam jakkeren over die vreselijk drukke autobaan?
Tussen alle vrachtverkeer zodat je in de Franse supermarkt “gewoon” Edammer kunt krijgen…
Serieus, het ligt er.